Wat als een storing in het cellulaire reinigingsproces van de hersenen langzaam maar zeker bijdraagt aan de ziekte van Alzheimer? Dat is het spoor dat Zoë Van Acker, een jonge Belgische onderzoekster aan de VIB-KU Leuven, verder onderzoekt. Haar werk werd onlangs bekroond met de Prijs Marc Hurard, een prestigieuze wetenschappelijke onderscheiding die werd uitgereikt door prinses Astrid tijdens een officiële ceremonie.
PLD3: een sleutelfactor in het begrip van alzheimer
Net als alle andere cellen moeten ook hersencellen regelmatig afvalstoffen verwijderen die niet langer bruikbaar zijn. Dat gebeurt via een intern recyclagesysteem dat wordt verzorgd door de lysosomen. Wanneer dit proces verstoord raakt, hopen afvalstoffen zich op. Dit kan op termijn leiden tot blijvende ontregelingen.
Dat is precies wat er gebeurt als het PLD3-gen niet goed meer functioneert. Zoë Van Acker toonde aan dat deze storing voorkomt dat versleten mitochondriaal DNA correct wordt verwijderd. Hierdoor ontstaat ontsteking, stapelen de afvalstoffen zich op, en ver spreiden zich toxische eiwitten zoals de APP-CTFs. Deze eiwitten zijn bekend omdat ze bijdragen aan de vorming van amyloïdeplaques, een van de ken merkende tekenen van de ziekte van Alzheimer. Deze ontdekking is nog geen behandeling, maar vormt wel een belangrijke schakel in het complexe geheel dat het begrip van deze ziekte uitmaakt.
Een erkenning voor fundamenteel onderzoek in België
De Prijs Marc Hurard bekroont uitmuntend medisch-wetenschappelijk onderzoek met een maatschappelijke impact. De studie van Zoë Van Acker is een uitstekend voorbeeld van hoe fundamenteel onderzoek, vaak onzichtbaar voor het grote publiek, cruciaal is om de ziekte van Alzheimer in de toekomst beter te begrijpen, te behandelen en hopelijk ook te voorkomen. Binnen die dynamiek werkt Stopalzheimer, de belangrijkste financier van wetenschappelijk onderzoek naar dementie in België. Stopalzheimer, dé Stichting voor Alzheimer Onderzoek, steunt projecten van ervaren onderzoekers, maar investeert ook bewust in de nieuwe generatie door jonge, veelbelovende wetenschappers zoals Zoë Van Acker te financieren. Want de toekomst voorbereiden betekent ook hen de middelen geven om de ontdekkingen van morgen mogelijk te maken.
